ANALYSE – Waar sommigen een hoger minimumloon of een basisinkomen zien als antwoord op het bestaan van ‘werkende armen’ heeft superbelegger Warren Buffett een ander idee in gedachten.
De rijkste 1 procent van de wereldbevolking heeft meer vermogen dan de andere 99 procent samen. Dat is te lezen in het rapport ‘An Economy for the 1%’ van ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib (pdf).
Opmerkelijk is het aantal rijken dat volgens dit rapport evenveel vermogen bezit als de armste helft van de wereldbevolking (zo’n 3,6 miljard personen) bij elkaar. In 2010 moesten daarvoor nog de vermogens van de 380 rijkste personen bij elkaar worden opgeteld. Eind 2015 zijn het nog maar 62 personen die samen evenveel vermogen hebben als de armste helft van de wereld bij elkaar.
Niet alleen vermogen blijkt wereldwijd sterk ongelijk verdeeld. Datzelfde geldt voor inkomen. De inkomens aan de top stijgen fors (in het bijzonder de absolute topinkomens) terwijl de inkomens aan de onderkant gecorrigeerd voor koopkracht al decennialang stagneren.
Volgens directeur Farah Karimi van Oxfam Novib is “het een schande dat armoede in stand wordt gehouden terwijl extreme ongelijkheid blijft toenemen”.
Markteconomie oorzaak ongelijkheid
Ik vermoed dat Warren Buffett zich wel enigszins in de woorden van Karimi kan vinden. Maar Buffett neemt 'de rijken' de ongelijkheid niet kwalijk. In een ingezonden brief in zakenkrant The Wall Street Journal stelde Buffett vorig jaar dat "de armen niet arm zijn omdat de rijken rijk zijn".
Vanaf het begin van de industriële revolutie, vanaf het moment dat de factor arbeid zich begon te specialiseren, gingen inkomens uiteenlopen. Toenemende inkomensongelijkheid is onlosmakelijk verbonden aan een steeds geavanceerdere markteconomie, aldus Buffett in dit videofragment van circa 1 minuut.
Buffett stelt dat innovatieve ondernemers als Henry Ford, Sam Walton en Steve Jobs juist veel vooruitgang hebben gebracht. Zulke ondernemers hebben hun talenten ingezet en daarvan profiteerde de hele economie. Maar Buffett ontkent niet dat juist de personen met de laagste inkomens de voorbije decennia maar heel weinig profiteerden van de economische groei.
Buffett's idee tegen armoede (in de VS)
Waar sommigen een hoger minimumloon of een basisinkomen zien als antwoord op het bestaan van 'werkende armen' heeft Buffett een ander idee voor beleid in gedachten.
"Naar mijn mening zou het beleid twee doelstellingen moeten hebben. Ten eerste dat iedere persoon die bereid is te werken in een zo rijke samenleving als de onze voldoende inkomen moet kunnen verdienen om fatsoenlijk te kunnen leven. En ten tweede het systeem van marktwerking niet te verstoren, want juist dat is de basis van onze alsmaar stijgende welvaart", aldus Buffett.
Buffett ziet als oplossing voor armoede en het bestaan van 'werkende armen' een belastingsubsidie per gewerkt uur die het hoogst is voor degenen met de laagstbetaalde banen (de subsidie neemt dan af naarmate het loon hoger is). In de onderstaande video van circa drie minuten legt Buffett zijn idee zelf toe en geeft hij aan waarom hij zijn plan beter vindt dan het simpelweg verhogen van het minimumloon.
Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen.